Οι επιπτώσεις της πανδημίας του COVID-19 στην κυπριακή οικονομία

Άρθρο όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Ο Πολίτης"

Μέσα από συλλογική προσπάθεια μπορούμε να δημιουργήσουμε νέες ευκαιρίες

Η πανδημία του COVID-19 ανέτρεψε την καθημερινότητα και συνεχίζει να αποτελεί απειλή για τη δημόσια υγεία, ενω επηρεάζει παράλληλα σημαντικά την οικονομία και τις επιχειρήσεις.  Καθώς οι οργανισμοί επικεντρώνονται στην αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας και εργάζονται στο σχεδιασμό των σεναρίων της επόμενης μέρας, είναι σημαντικό να έχουμε μια εικόνα του δυνητικού οικονομικού αντικτύπου.

Η έκθεση της PwC Κύπρου με τίτλο «COVID-19: Impact of the pandemic on the Cyprus Economy», έρχεται να συμπληρώσει τις οικονομικές αναλύσεις για τις επιπτώσεις της πανδημίας, εκτιμώντας τον οικονομικό αντίκτυπο του COVID-19 σε 20 σχεδόν τομείς της κυπριακής οικονομίας και αποτυπώνοντας τη νέα πραγματικότητα που βιώνουν οι επιχειρήσεις στην Κύπρο.

Για καλύτερη κατανόηση των πιθανών οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας στην Κύπρο, η έκθεση περιλαμβάνει ανάλυση των επιπτώσεων βάσει δύο σεναρίων. Τα σενάρια βασίζονται στις γνώσεις και στις προβλέψεις των ειδικών, προερχόμενων από διάφορους κλάδους, με την υποστήριξη ειδικής ομάδας οικονομικών συμβούλων από την PwC Ηνωμένου Βασιλείου. Το πρώτο σενάριο στηρίζεται στην άρση των περιορισμών και στην σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα μετά από σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, ενώ το δεύτερο σενάριο αφορά στην πιθανότητα ενός νέου παρατεταμένου lockdown σε περίπτωση που υπάρχει άλλη μια νέα έξαρση του ιού και κατ’ επέκταση αύξηση των κρουσμάτων.

Σύμφωνα με τη μελέτη και με βάση το πρώτο σενάριο που εξετάζεται, ο συνολικός αντίκτυπος στο ΑΕΠ κυμαίνεται γύρω στο -7.6%,  ενώ στο δεύτερο σενάριο  ο αντίκτυπος αναμένεται να είναι πολύ μεγαλύτερος γύρω στο -13,5%. Αναφορικά με το 2021 και σύμφωνα με το πρώτο σενάριο, το ΑΕΠ σε πραγματικούς όρους αναμένεται να αυξηθεί κατά 7,6% σε σύγκριση με το 2020 και να είναι οριακά χαμηλότερο από το 2019 (-0,6%). Στο δεύτερο σενάριο, το ΑΕΠ σε πραγματικούς όρους αναμένεται να αυξηθεί κατά 8,7% σε σύγκριση με το 2020, αν και θα συνεχίσει να είναι χαμηλότερο σε σύγκριση με το 2019 (-5,9% χαμηλότερο). Αξίζει να σημειωθεί πως και στα δύο σενάρια, το ΑΕΠ για το 2020 και το 2021 αναμένεται να είναι σημαντικά  χαμηλότερο από τις προσδοκίες που υπήρχαν, βάσει των προβλέψεων, πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας. Συγκεκριμένα για το 2020, το ΑΕΠ υπολογίζεται να είναι χαμηλότερο κατά 10,1% και 15,9% και για το 2021 κατά 6,0% και 11,0% στα σενάρια 1 και 2 αντίστοιχα.

Σύμφωνα με την ανάλυση, οι κλάδοι που επηρεάζονται περισσότερο από την πανδημία στην Κύπρο είναι ο τουρισμός/φιλοξενία (ξενοδοχεία και εστιατόρια), οι τέχνες και ο πολιτισμός, το εμπόριο, οι κατασκευές και τα ακίνητα. Άλλοι τομείς, όπως το χονδρικό και λιανικό εμπόριο σε είδη πρώτης ανάγκης, οι μεταφορές, καθώς και οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας έχουν περιορισμένες άμεσες επιπτώσεις. Πέραν όμως από τις άμεσες επιπτώσεις, εντοπίζονται και σημαντικές έμμεσες σε άλλους τομείς της οικονομίας, όπως η βιομηχανία τροφίμων, οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και οι επαγγελματικές υπηρεσίες. Τέλος, υπάρχει επίσης οριακή αντιστάθμιση από τη δημόσια διοίκηση και τον τομέα της υγείας.

Η Κύπρος βρίσκεται αυτήν τη στιγμή στη διαδικασία μιας συντονισμένης επιστροφής σε ρυθμούς κανονικότητας και προσαρμογής στη νέα πραγματικότητα. Είναι όμως απαραίτητο να διατηρηθεί η συλλογική πειθαρχία και να συνεχίσουν να τηρούνται οι οδηγίες για την υγεία και την ασφάλεια που καθορίζει η Πολιτεία, ώστε να μην διακινδυνεύσουμε με μια νέα κλιμάκωση της κρίσης και ακόμη πιο σοβαρές οικονομικές συνέπειες. Αντίθετα, βασιζόμενοι στον επιτυχημένο χειρισμό της πανδημίας μέχρι σήμερα θα πρέπει να συνεχίσουμε στο δρόμο της συλλογικής προσπάθειας από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, προκειμένου να δημιουργήσουμε νέες ευκαιρίες, ώστε η οικονομία μας να ανακάμψει σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Μιχάλης Στεφάνου
Συνέταιρος Συμβουλευτικών Υπηρεσιών
PwC Κύπρου